Ivalo Airport is de meest noordelijke commerciële luchthaven van de EU. De omstandigheden in de winter zijn extreem uitdagend, met temperaturen tot min 40 Celsius, veel sneeuw en ongeveer een maand zonder zon. Dit maakte Ivalo de juiste plek voor Valtra om te experimenteren met geautomatiseerd sneeuwruimen.
De Finse ‘sneeuw-aanpak’ is een erkend concept op luchthavens over de hele wereld. Zware sneeuw heeft bijvoorbeeld nauwelijks invloed op vluchten op de luchthaven van Helsinki. In andere landen, waar sneeuw minder valt en die minder goed zijn voorbereid, kan dit leiden tot annuleringen van vluchten en vertragingen die dagen duren.
Partijen samengebracht
“We hebben Finse bedrijven met expertise op dit gebied – Nokian Tyres, fabrikant van sneeuwverwijderingsapparatuur Vammas (Fortbrand), energiebedrijf Neste en luchthavenbeheerder Finavia – samengebracht om in maart te experimenteren met geautomatiseerd sneeuwruimen op Ivalo Airport,” zegt Matti Tiitinen, die toezicht hield op het project bij Valtra.Valtra was goed voorbereid, omdat Valtra-tractoren veel worden gebruikt voor het sneeuwruimen van start- en landingsbanen en andere luchthavengebieden. Valtra Guide geautomatiseerde besturing, ISOBUS werktuigbesturing en SmartTouch-functies zoals U-Pilot vormden een uitstekend startpunt voor het experiment. Vorig jaar had Valtra al samen met Nokian Tyres geexperimenteerd met geautomatiseerd sneeuwruimen langs een stuk weg met snelheden tot 73 km/u.
Valtra Guide geautomatiseerde besturing is een grote hulp bij het sneeuwvrij maken van landingsbanen, ook met een bestuurder. Het systeem identificeert de randen en het midden van de landingsbaan, zelfs als deze volledig bedekt is met sneeuw. De op GPS gebaseerde sectieregeling kan er verder voor zorgen dat exact de juiste hoeveelheid ijsbestrijdingsmiddelen wordt toegepast. Dit reduceert de impact op het milieu en op de bedrijfskosten.
Bewijs van concept
Petri Hannukainen, die toezicht houdt op de onderzoeksprojecten van Valtra, wijst erop dat dit slechts een eerste pilot project was en geen kant-en-klaar product. Desalniettemin heeft het pilot project aangetoond dat geautomatiseerd sneeuwruimen mogelijk is en samen met Finavia verder onderzoek verdient.“Het onderhoud op luchthavens kan profiteren van dezelfde technologie die oorspronkelijk voor de landbouw is ontwikkeld. Sectieregeling en variabele snelheidsregeling kunnen bijvoorbeeld een grote hulp zijn bij het verspreiden van dure ijsbestrijdingsmiddelen. Vrachtwagens bieden deze functies niet, en hebben ook geen automatische besturing.”, zegt Hannukainen.
Geautomatiseerde besturing, kopakkermanagementsystemen, sectiecontrole en variabele snelheidsregeling zijn voorbeelden van landbouwtechnologie die ook voor nietagrarische taken kan worden gebruikt.
Goedkoper en veelzijdiger
Tractoren zijn goedkoper en veelzijdiger voor luchthavenonderhoud dan gespecialiseerde machines. De twee Valtra T254 Versu-tractoren die in Ivalo worden gebruikt, waren uitgerust met Arctic Machine-sneeuwschuivers aan de voorkant en een Vammas-blazer aan de achterkant, waarvan de hydraulica, elektriciteit en remmen gemakkelijk aan te sluiten waren vanuit de tractor. De tractoren waren ook uitgerust met Nokian Hakkapeliitta TRI-banden, ‘s werelds eerste tractorbanden speciaal ontworpen voor gebruik in de winter. De tractoren werden voorbereid in Valtra’s Unlimited Studio. Hierdoor is het ook mogelijk om de tractoren automatisch te vullen met hernieuwbare brandstof door een robot.Tractor ideaal voor luchthavenonderhoud
De gebruiksterreinen voor tractoren zijn de afgelopen decennia uitgebreid van akkers en weilanden naar bossen, straten en gemeentelijke taken. Meer recent verspreidde het gebruik van tractoren zich naar havens, mijnen, landmachttaken en andere toepassingen. Geautomatiseerde besturing is gemakkelijker te gebruiken in gesloten omgevingen dan in bijvoorbeeld verkeer of bossen. Geautomatiseerde tractoren zijn bij uitstek geschikt voor gebieden als havens en luchthavens, waar ook andere activiteiten worden geautomatiseerd en op afstand worden bestuurd.“Tractoren zijn een interessant alternatief voor luchthavens waar een werkbreedte van 4,5 meter voldoende is. De totale kosten van trekkers zijn aanzienlijk lager dan die van vrachtwagens, en tractoren zijn ook veelzijdiger, omdat ze kunnen worden gebruikt voor vele andere taken, zoals sneeuwruimen of gazon- en bermonderhoud in de zomer,” zegt Tero Santamanner, materiaalspecialist bij de Finse luchthavenbeheerder Finavia.
In maart 2019 is een pilotproject uitgevoerd op Ivalo Airport om te zien of de startbaan zonder bestuurder sneeuwvrij kan worden gemaakt. De resulaten met Valtra T254 Versu-tractoren – zonder chauffeur – waren veelbelovend. Tractoren uitgerust met geautomatiseerde besturing kunnen autonoom of op afstand werken.
